Całkowita aktywność najemców w Warszawie w pierwszej połowie 2023 roku wzrosła do 325 700 mkw. i była o 32% niższa niż w tym samym okresie w 2022 roku. Spadek ten był w dużej mierze spowodowany efektem wysokiej bazy, ponieważ w 2022 r. miało miejsce wiele transakcji na dużą skalę. Jednak liczba transakcji w ciągu sześciu miesięcy tego roku spadła tylko o 3 procent rok do roku.
W pierwszej połowie 2023 r. struktura popytu w Warszawie była zdominowana przez nowe umowy najmu, które stanowiły około 61 proc. wszystkich transakcji. Renegocjacje i ekspansje stanowiły odpowiednio 35% i 4%.
"W okresie sześciu miesięcy do czerwca 2023 r. aktywność najemców na rynkach biurowych miast regionalnych w Polsce utrzymała się na stosunkowo solidnym poziomie około 334 000 mkw. i spadła jedynie o 2% w porównaniu z bardzo dobrymi wynikami w pierwszej połowie ubiegłego roku. Najemcy, z którymi rozmawiam, często narzekają na faktyczne wykorzystanie powierzchni biurowej przez pracowników. Wiele firm zmniejszyło swoje biura, a niektóre zdecydowały się nie wynajmować dodatkowej powierzchni pomimo rosnącego zatrudnienia. Analiza danych makro wydaje się więc tym bardziej interesująca, że pokazuje kontynuację stopniowego ożywienia popytu na powierzchnie biurowe w miastach regionalnych - komentuje Michał Galimski, Partner, Dyrektor Działu Rynków Regionalnych, Cushman & Wakefield.
Na koniec drugiego kwartału 2023 r. całkowite zasoby biurowe dziewięciu największych rynków w Polsce wyniosły blisko 12,8 mln mkw.
"W pierwszej połowie 2023 r. oddano do użytku stosunkowo niewiele powierzchni biurowej - w pierwszej trójce pod względem nowej podaży znalazły się Kraków, Wrocław i Trójmiasto" - komentuje Vitalii Arkhypenko, ekspert ds. rynku biurowego w Cushman & Wakefield.
Największe projekty ukończone w pierwszym półroczu to rozbudowa Ocean Office Park firmy Cavatina w Krakowie (28 600 mkw.), Nowy Rynek E firmy Skanska w Poznaniu (25 100 mkw.) oraz Centrum Południe 3 firmy Skanska we Wrocławiu (20 900 mkw.).
"W ciągu ostatnich trzech lat portfel projektów biurowych w Polsce znacznie się skurczył. Chociaż aktywność budowlana odbiła się w pewnym stopniu dzięki rozpoczęciu budowy nowych biur w stolicy i miastach regionalnych, spowolnienie trwa nadal i jest najbardziej widoczne w Warszawie, gdzie w budowie znajduje się tylko około 221 000 mkw. powierzchni. Zasoby biurowe w budowie w miastach regionalnych wynoszą około 450 000 mkw. w porównaniu z 850 000 mkw. przed pandemią" - mówi Ewa Derlatka-Chilewicz, Dyrektor Działu Badań Rynkowych w firmie Cushman & Wakefield.
Spowolnienie aktywności deweloperskiej wynika z wysokich kosztów budowy i wyposażenia biur, niepewności spowodowanej wojną na Ukrainie oraz ogólnego spowolnienia gospodarczego w Polsce i na świecie. Cushman & Wakefield szacuje, że warszawski rynek biurowy powiększy się w tym roku o około 66 000 mkw., co będzie początkiem "luki podażowej", która może potrwać do 2025 roku.
Oczekuje się, że w 2023 r. nowa podaż powierzchni biurowej na rynkach biurowych miast regionalnych wyniesie 350 000 mkw. i będzie o 15% niższa od pięcioletniej średniej, a miasta regionalne prawdopodobnie doświadczą "luki podażowej" w 2024 r., czyli około rok później niż rynek warszawski.
Ogólny wskaźnik pustostanów w Polsce kontynuował trend wzrostowy - na koniec czerwca 2023 r. wyniósł 14,2%, co oznacza wzrost o 0,4 p.p. w ciągu kwartału. Wskaźnik pustostanów w Warszawie wyniósł 11,4%, co oznacza spadek o 0,2 pp. w porównaniu do poprzedniego kwartału. Wszystkie miasta regionalne z wyjątkiem Wrocławia i Lublina odnotowały wzrost pustostanów, a średni regionalny wskaźnik pustostanów wyniósł 16,8%. Dostępność powierzchni biurowej na wszystkich badanych rynkach wyniosła 1,81 mln mkw., co oznacza wzrost o 3 proc. w porównaniu z początkiem 2023 roku.
Czynsze za najlepsze powierzchnie biurowe wyniosły średnio 22-26 euro/mkw. miesięcznie w centrum Warszawy, osiągając maksymalnie 28 euro/mkw. miesięcznie, podczas gdy w lokalizacjach poza centrum mieściły się w przedziale 13,50-16,50 euro/mkw. miesięcznie.
"Średnie czynsze za najlepsze powierzchnie biurowe w centralnych lokalizacjach miast regionalnych kształtowały się na poziomie 12,50-16,50 euro/mkw. miesięcznie, przy czym w ciągu ostatniego roku odnotowano wzrost czynszów, zwłaszcza w przypadku nowo oddawanych biur" - podsumowuje Jan Szulborski, ekspert ds. rynku biurowego w firmie Cushman & Wakefield.
źródło:europa-property.com
